Vroeg in de jaren ’40 van de vorige eeuw beloofde Walt Disney zijn dochter dat hij haar lievelingsboek naar het witte doek zou brengen. Dat het maken van een film nog heel wat voeten in de aarde had was bij Walt Disney wel bekend, maar de strijd die hij moest leveren om de filmrechten van Mary Poppins (de film die vandaag 53 geleden zijn wereldpremière beleefde) in handen te krijgen was voor hem ongekend. Voor zijn tekenfilms maakte hij niet voor niks vooral gebruik van verhalen die zich in het publieke domein bevonden.
Saving Mr. Banks
Hoe Walt Disney de rechten uiteindelijk kreeg is terug te zien in de uiterst vermakelijke en iets wat gedramatiseerde film ‘Saving Mr. Banks’ uit 2013. Maar zoals blijkt uit de autobiografie van Dick van Dyke, de acteur die Bert de schoorsteenveger speelt en al vóór Mary Poppins beroemd was vanwege de comedy serie die zijn naam droeg, hield bij Walt Disney de strijd om te krijgen wat hij wilde niet op bij het binnen halen van de rechten:
“We waren al een paar weken bezig met het repeteren van de dansscènes toen ik aan Walt vroeg of ik een tweede rol mocht spelen, die van de oude bankier Mr. Dawes. Ik hield ervan om oude mensen te spelen en sinds de eerste scriptlezing had ik stiekem mijn zinnen gezet op die rol, met het daarbij behorende lied ‘Fidelity Fiduciary Bank’. Ik zag vele mogelijkheden voor buitengewoon amusement.
Dus op een dag in het begin van de productie vroeg ik Walt om een minuutje van zijn tijd en uitte ik mijn wens. Ik bood zelfs aan het extra werk gratis te doen.
Hij keek me met een onzekere blik aan – dat had ik niet verwacht.
‘Je moet auditie doen’, zei hij uiteindelijk.
Al had ik op een andere reactie gehoopt, ik bleef enthousiast over de mogelijkheid wat extra plezier te beleven. Alleen al de metamorfose naar een kale oude man van in de 90 vond ik geweldig en nadat de baard en de laatste plukjes wit haar op mijn gezicht waren geplakt, stond ik voorovergebogen, pratend als de zeer oude bankier en vermaakte ik de crew, en mijzelf, enorm. Tijdens de auditie stond ik voor het huis van de familie Banks en improviseerde wat tekst waarbij ik mij om de paar minuten excuseerde om te gaan plassen in de struiken.
‘Ik ben een oude zwakke man door mijn hernia’, verklaarde ik kortademig en terwijl ik deze woorden stamelde wankelde ik op de stoep alsof ik aan de rand van een bijzonder hoge en steile rotswand stond. De crew vond het geweldig.
Ook Walt.
Hij stemde niet alleen toe dat ik de rol van de oude bankier zou spelen, maar hij vond het wankelen zo leuk dat hij in het decor van de bank een 15 cm hoge drempel liet aanbrengen bij de deur zodat ik mijn truc opnieuw kon uitvoeren. Maar Walt was, naast al zijn andere eigenschappen, een uitgekookte sjacheraar en hij weigerde om mij zomaar de rol waar ik zo naar verlangde te laten spelen zonder er iets voor terug te krijgen.
Hij bepaalde dat ik $ 4000,- zou doneren aan het California Institute of the Arts, de kunstacademie welke hij drie jaar geleden had opgericht.
Met andere woorden, ik heb hem een flinke smak geld betaald voor de rol die ik aanbood voor niks te spelen. Ik denk daar nog steeds over na…
Maar het was elke cent meer dan waard. Ik zou zelfs bereid zijn geweest om meer te betalen.”*
Achteraf kan de betaling worden gezien als een investering in de toekomst. In 2018 was Dick van Dyke te zien in Mary Poppins Returns, het vervolg op Mary Poppins. Over de invulling van zijn rol als Mr. Dawes Jr. is vooraf weinig bekend gemaakt, maar dat hij ondanks zijn hoge leeftijd nog altijd in staat is het publiek te vermaken bewijst dit filmpje wel.
*Uit: Dick van Dyke. ‘My Lucky Life In and Out of Show Business’. Crown Publishing Group, 2011